چَنگِتَن
یک ساز موسیقیدرمانی است. سازهی چَنگِتَن نمونهی توسعهیافتهی مُنُکُرد است
رشتهسیمهای فلزی در حالت افقی و موازی با هم، به دو سر انتهاییِ ساز وصل میشوند. رشتهسیمها براساس یک سازوکار کِشنده عمل میکنند. همهي رشتهسیمها از یک طرف به سیمگیر و از طرف دیگر به گوشیهای فلزی، کشیده و سفت شدهاند. سیمگیرها و گوشیها دقیقاً روبهروی یکدیگر قرار میگیرند.
در ساز چَنگِتَن دو رشتهسیم تعبیه شده است که نسبت به سایر رشتهسیمهای ساز، ضخامت بیشتری دارند. این ویژگی باعث میشود که ساز ابداعی حاضر در مقایسه با ساز مُنُکُرد، دامنهی ارتعاش و الگوی صوتی متمایزی داشته باشد.
ابعاد متوازن و وزن مناسبِ ساز چَنگِتَن، امکان انتقال مستقیم فرکانسهای تشدید را به بدن انسان فراهم میسازد.
ساز چَنگِتَن سازی ملودیک نیست و نیاز به مهارت نوازندگی ندارد
چَنگِتَن – ساز-تَن
چَنگِتَن سازی زهیـچوبی، از خانوادهی سازـتَنها که توسعهیافتهی مُنُکُرد است. چَنگِتَن علاوه بر قابلیت فرازنواختپردازی در هنر موسیقی، در فعالیتهای درمانی و آموزشی نیز به کار گرفته میشود.
سازـتَنها ابزارهای حرفهایِ [موسیقی]درمانی هستند که انتقال مستقیم ارتعاشات سنجشپذیر به بدن مُلَبس را ممکن میسازند. نواختن چنین سازهایی ــ مانند هر ساز دیگر ــ ارتعاشاتی را ایجاد میکند که باعث لرزانش میشود. به این صورت که فرازنواختها با حواس لامسه و شنوایی دریافت میشوند – درک شنیداریِ صدا، همزمان با حس بَساوِش و تحرک در بدن.
معرفی چَنگِتن
ساز چَنگِتَن توسط سلام ریاضی – آهنگساز، موسیقی- و صدادرمانگر – طراحی، و تولید آن با همکاری میثم امینی – سازساز و نوازنده – از بهمنماه ۱۳۹۸ آغاز شده است
چَنگِتَن متشکل از یک بدنهی چوبی سبُک مستطیلیشکل، به ابعاد ۱۱ در ۳۰ در ۷۰ سانتیمتر، وزن تقریبی: ۲کیلوگرم، پوشانده شده با ۲۵رشته سیم فولادی با فرکانس پیشنهادی ۴۳۲ هرتز، مُقعر بودن قسمت زیرین (کَف)؛ برای امکان قراردادن ساز روی بدن انسان است
چَنگِتَن؛ سازی سیّار بهمنظورِ استفاده در فعالیتهای درمانی و آموزشی است
ساز چَنگِتَن را در یک کاوِر برزنتی، بههمراه یک آچار کوک، یک دستگاه تیونر میکروفندار و دفترچهی راهنما عرضه میکنیم
تاریخچهی مُنُوکُرد
مُنُوکُرد یک ابزار اندازهگیری و آلتی از موسیقی است که “فیثاغورس -فیلسوف و ریاضیدان یونانی-” آن را پدید آورد. نسخهی باستانی مُنُوکُرد بهمانند “بِریمبائُو برزیلی” دارای قوس بودهاست که در آن؛ دهان نوازنده یا کاسهی کدو تنبل؛ نقش جعبهی تشدید صدا را بازی میکند
در قرن بیستم، نخستین مُنُکُرد امروزی را هانس کایزِر – نظریهپرداز هنر و موسیقی آلمانی – ساخت و در فوریۀ ۱۹۵۰ برای نخستینبار اَلِکس پُنتویک – موسیقیدرمانگر سوئدی – مُنُکُرد را در موسیقیدرمانی بهکار گرفت.
وجهتسمیۀ مُنُکُرد این است که آکُردهایی به شکل مُنُ (تکصدا) خلق میشوند.
پدیدهی هارمُونیک
اصواتی که با نواختن همزمان سیمهای چَنگِتَن؛ با فاصلههای انتخابشده، در بدنهی ساز منعکس میشوند هارمُونیک تولید میکنند. اصطلاح تخصصی هارمُونیک را نبایستی با علم هارمونی در تئوری موسیقی یکی دانست. وقتی جسمی ارتجاعپذیر مثل یک سیمِ ساز به ارتعاش در میآید، صدای حاصله دارای یک موج مرکب از ترکیب صداهایی با طول موج و فرکانس متفاوت (یک فرکانس اصلی و یک سری فرکانسهای فرعی) است. با کمک فرمولهای ریاضی “سِری فوریه” میتوان این موج مرکب را به اشکال ارتعاشی سازندهاش تجزیه کرد. اگر فرکانس صدای اصلی را f فرض کنیم فرکانس هارمونیکها مضرب صحیحی از f هستند:
فرکانس اصلی یا هارمونیک اول f1 = ، فرکانس هارمونیک دوم = f1۲، فرکانس هارمونیک سوم = f1۳، فرکانس هارمونیک چهارم = f1۴
یا بهعبارتی موسیقایی نسبتهای: فاصلهی اکتاو ۱/۲، فاصلهی پنجم درست ۲/۳، فاصلهی چهارم درست ۳/۴، فاصلهی سوم بزرگ ۴/۵، فاصلهی سوم کوچک ۵/۶ و ادامه